ป้องกันกำจัดแมลงศัตรูพืชจากสารธรรมชาติ

ป้องกันกำจัดแมลงศัตรูพืชจากสารธรรมชาติ

สารสกัดจากสะเดา

น้ำหมักสะเดา คือ สารกำจัดแมลงชีวภาพที่ผลิตจากเมล็ดสะเดา โดยนำเมล็ดสะเดามาบดผสมกับน้ำ หมักทิ้งไว้จนเกิดเป็นสารละลายสีน้ำตาลเข้ม น้ำหมักสะเดามีประสิทธิภาพในการกำจัดแมลงศัตรูพืชได้หลายชนิด

การใช้ประโยชน์จากสะเดา

1. ใช้ป้องกันกำจัดแมลงศัตรูพืช : มีประสิทธิภาพต่อแมลงหลายชนิด เช่น เพลี้ยกระโดด หนอนเจาะลำต้น ด้วง
2. ใช้ป้องกันกำจัดโรคพืช : เช่น โรคราสนิม โรคใบจุด
3. ใช้เป็นยาฆ่าแมลงชีวภาพ : เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
4. ใช้เป็นปุ๋ยอินทรีย์ : บำรุงดิน เพิ่มความอุดมสมบูรณ์

สารสำคัญในสะเดาที่มีฤทธิ์ต่อแมลงศัตรูพืช

1. กลุ่มสารไทรเทอร์พีนอยด์ (triterpenoids) หรือ สารประเภทลิโมนอยด์ (Limonoids) เป็นกลุ่มสารออกฤทธิ์หลัก
2. สารอะซาไดแรคติน (Azadirachtin) เป็นสารสำคัญที่ออกฤทธิ์หลัก
3. สารอื่นๆ ที่เสริมฤทธิ์ ได้แก่

• ซาแลนนิน (Salannin)
• มีเลียนไทรออล (Meliantriol)
• นิมบีนและนิมบิดีน (Nimbin and Nimbidin)
• สารอนุพันธุ์อื่นๆ (derivatives)

การออกฤทธิ์ของสารสกัดสะเดาต่อแมลงศัตรูพืช

1. ยับยั้งการลอกคราบ ของแมลง ทำให้แมลงเจริญเติบโตผิดปกติและตายในที่สุด
2. ยับยั้งการกินอาหาร ของแมลง ส่งผลต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการ
3. ลดความสามารถในการวางไข่ ของแมลง ทำให้จำนวนประชากรแมลงลดลง
4. รบกวนความสามารถในการผสมพันธุ์ ของแมลง ส่งผลต่อการขยายพันธุ์
5. รบกวนความสามารถในการดำรงชีวิต ของแมลง เช่น การบิน การเดิน การกระโดด

ข้อดีของการใช้สะเดา

1. ปลอดภัย : สารสกัดจากสะเดาไม่เป็นอันตรายต่อผู้ใช้ สัตว์เลี้ยง และสิ่งมีชีวิตอื่นๆ ในระบบนิเวศ
2. ย่อยสลายง่าย : ไม่ทิ้งสารพิษตกค้างในพืช ผลผลิต และสิ่งแวดล้อม
3. มีประสิทธิภาพ : ออกฤทธิ์เฉพาะเจาะจงต่อแมลงศัตรูพืชและโรคพืช
4. ปลูกง่าย : เจริญเติบโตได้ดี โตเร็ว ให้ผลผลิตสูง
5. เก็บเกี่ยวและสกัดสารง่าย : สะดวก ประหยัด

สบู่กำจัดแมลง / สบู่โพแทสเซียม

สบู่กำจัดแมลง หรือ สบู่โพแทสเซียม เป็นสบู่ชนิดพิเศษที่ใช้กำจัดแมลงศัตรูพืช มีลักษณะคล้ายสบู่ทั่วไป แต่ใช้โพแทสเซียมไฮดรอกไซด์แทนโซเดียมไฮดรอกไซด์ในการผลิต

การใช้ประโยชน์จากสบู่กำจัดแมลง / สบู่โพแทสเซียม

สบู่กำจัดแมลง มีประสิทธิภาพในการกำจัดแมลงร่างกายอ่อนและสัตว์ขาปล่องอื่นๆ เช่น

1. เพลี้ยอ่อน
2. เพลี้ยแป้ง
3. ไรแดง
4. แมลงหวี่ขาว
5. เพลี้ยกระโดด
6. หนอนเลื่อย
7. แมลงกลุ่มปากดูด (ยกเว้น เพลี้ยไฟ)

กลไกการออกฤทธิ์ของสบู่กำจัดแมลง / สบู่โพแทสเซียมต่อแมลงศัตรูพืช

1. ละลายไขมันที่เคลือบผิวแมลง
2. ทำให้แมลงสูญเสียน้ำ แห้งตาย
3. อุดทางหายใจของแมลง
4. รบกวนฮอร์โมนการเจริญเติบโตของแมลง

ข้อดีของการใช้สบู่กำจัดแมลง / สบู่โพแทสเซียม

1. ปลอดภัยต่อสิ่งแวดล้อม สัตว์เลี้ยง และมนุษย์
2.  ย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ 
3. สามารถใช้ได้ในการเกษตรอินทรีย์
4. มีประสิทธิภาพในการกำจัดแมลงขนาดเล็ก
5. ปลดปล่อยธาตุอาหารโพแทสเซียม (K) ซึ่งเป็นแม่ปุ๋ยของต้นไม้
6. เร่งผล
7. เพิ่มความหวานให้กับผลไม้
8. มีคุณสมบัติเป็นสารลดแรงตึงผิว
9. สามารถใช้สบู่โพแทสเซียม เป็นสารจับใบ เพื่อส่งสารอาหารเข้าสู่ทางใบของพืช

น้ำส้มควันไม้

น้ำส้มควันไม้ คือ ของเหลวสีน้ำตาลใสมีกลิ่นควันไฟ ได้มาจากการควบแน่นของควันที่เกิดจากการผลิตถ่านไม้ในช่วงอุณหภูมิ 300-400 องศาเซลเซียส

วิธีการผลิต

1. เผาไม้เพื่อทำถ่าน
2. เก็บควันที่เกิดขึ้นจากการเผา
3. ทำให้ควันเย็นตัวลง จะได้ของเหลวสีน้ำตาล-แดง
4. ทิ้งของเหลวไว้ 3 เดือน แยกชั้นน้ำมันเบา น้ำส้มควันไม้ และน้ำมันทาร์
5. ได้น้ำส้มควันไม้บริสุทธิ์

การใช้ประโยชน์จากน้ำส้มควันไม้

ใช้เป็นสารขับไล่แมลง

1. แมลงศัตรูพืช

ใช้เป็นสารป้องกันและกำจัดศัตรูพืช

1. ปลวก
2. เพลี้ยแป้งในมันสำปะหลัง
3. เพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล
4. เพลี้ยจักจั่นสีเขียวในนาข้าว

ใช้เป็นสารจับใบ

1. เพิ่มประสิทธิภาพให้กับสารอื่นๆ ที่ฉีดพ่นทางใบ
2. ทำให้พืชสามารถดูดซึมสารเข้าทางปากใบได้มากขึ้น
3. ช่วยในการจับยึดเกาะสารที่ฉีดพ่น
4. ลดการสูญเสียละอองสารละลาย
5. ช่วยแผ่กระจายสารให้ทั่วใบของพืช หรือผิวของแมลงศัตรูพืช

กระตุ้นการเจริญเติบโตของพืช

1. ช่วยทำให้ฝุ่นละอองไม่อุดตันปากใบของพืช
2. พืชสังเคราะห์แสงได้เต็มที่
3. พืชเจริญเติบโตได้ดี
4. เพิ่มผลผลิต

สารสำคัญในน้ำส้มควันไม้

• กรดอะซิตริก เป็นสารกลุ่มออกฤทธิ์ฆ่า เชื้อโรค เชื้อรา เชื้อแบคทีเรีย และเชื้อไวรัส 

• สารประกอบฟีนอล เป็นสารในกลุ่ม ควบคุมการเจริญเติบโตของพืช 

• ฟอร์มาลดีไฮด์ เป็นสารในกลุ่มออกฤทธิ์ ฆ่าเชื้อโรค และแมลงศัตรูพืช

• เอธิล เอ็น วาเลอเรต เป็นสารในกลุ่มเร่งการเจริญเติบโต

• เมทานอล เป็นสารในกลุ่มออกฤทธิ์ฆ่าเชื้อโรค เชื้อรา เชื้อแบคทีเรีย และเชื้อไวรัส

• น้ำมันทาร์ เป็นสารจับใบช่วยลดการใช้สารเคมี

ข้อดีของการใช้น้ำส้มควันไม้

1. ใช้ได้ในอุตสาหกรรม
2. ใช้ได้ในครัวเรือน
3. ใช้ได้ทางการเกษตร

เอกสารการอ้างอิง

- ดร.อัญชลี สงวนพงษ์ ( 2556). การผลิตและการใช้สารสกัดสะเดาในการป้องกันและกำจัดแมลงศัตรูพืช

- รู้ไว้ได้ประโยชน์กับน้ำส้มควันไม้ (เม.ย 2551) วารสารทหารพัฒนา. ฉบับที่ 2

- สมปอง ทองดีแท้. (2549). นํ้าส้มควันไม้ สารประกอบอินทรีย์จากพืชเพื่อประโยชน์ทางการเกษตร. สํานักงานวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร กรมวิชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและ สหกรณ์. 

- นิคม แหลมสัก. (2551). การผลิตและการใช้ประโยชน์นํ้าส้มควันไม้. เอกสารประกอบการฝึกอบรม เกษตรกรหลักสูตร “การผลิตและการใช้ประโยชน์น้ำส้มควันไม้.” ณ สถานีวิจัยและฝึกอบรมวน เกษตรตราด จังหวัดตราด.

- Raymond A. Cloyd (2018). “Soaps” and Detergents: Should They Be Used on Roses

- ณัฐพงศ์ ตันติวิวัฒนพันธ์และคณะ. (2565). สบู่เหลวโพแทสเซียม (K-Soap) จากน้ำมันพืชใช้แล้ว เพื่อการจัดการแมลงในแปลงเกษตรอินทรีย์. วารสารสิ่งแวดล้อม, ปีที่ 26 (ฉบับที่ 2).