วิธีกำจัดหนอนม้วนใบข้าว ในนาข้าว

หมวดหมู่: บทความชีวภัณฑ์

กำจัดหนอนม้วนใบข้าวใช้ยาอะไร ? วิธีป้องกันปัญหายอดข้าวเหี่ยว

วิธีป้องกันหนอนม้วนใบข้าว

หนอนม้วนใบข้าว เป็นหนึ่งในปัญหาแมลงศัตรูพืชที่พบบ่อยในการปลูกข้าว ก่อให้เกิดความเสียหายต่อผลผลิตและนาข้าว ทั้งนี้ การเข้าใจลักษณะและพฤติกรรมของหนอนม้วนใบข้าวจะเป็นประโยชน์ต่อการป้องกันและควบคุมการระบาดของหนอนชนิดนี้ รวมถึงมาตอบคำถามที่ว่า ปัญหาหนอนม้วนใบข้าวใช้ยาอะไรถึงกำจัดได้ ตามมาดูในบทความนี้

หนอนม้วนใบข้าว ศัตรูระบาดที่ต้องจัดการ

หนอนม้วนใบข้าว หนอนห่อใบข้าว หรือหนอนกินใบข้าว ชื่อภาษาอังกฤษคือ (Rice Leaf Folder, LF) ชื่อวิทยาศาสตร์คือ Cnaphalocrocis Medinalis (Guenee) เป็นหนึ่งในปัญหาแมลงศัตรูพืชที่พบบ่อยในเกษตรกรผู้ปลูกข้าว ที่ทำให้ผลผลิตและนาข้าวเสียหาย รวมถึงมักเข้าทำลายพืชใบเลี้ยงเดี่ยว เช่น ข้าว ข้าวป่า ข้าวโพด ข้าวฟ่าง อ้อย หญ้าข้าวนก หญ้าคา หญ้าชันกาด หญ้าไซ หญ้าตีนกา หญ้าตีนนก หญ้าปล้องหิน หญ้าตีนติด ทั้งนี้ การเข้าใจลักษณะและพฤติกรรมของหนอนม้วนใบข้าวจะเป็นประโยชน์ต่อการป้องกันและควบคุมการระบาดได้

ลักษณะของหนอนม้วนใบข้าว

หนอนม้วนใบข้าว เมื่อเจริญเป็นตัวเต็มวัยจะกลายเป็นผีเสื้อกลางคืน มักเกาะอยู่ในที่ร่มใต้ใบข้าว มีลักษณะปีกสีน้ำตาลเหลือง มีแถบสีดำพาดที่ปลายปีก ตรงกลางปีกมีแถบสีน้ำตาลพาดขวาง 2-3 แถบ ขณะเกาะบนใบข้าวปีกจะหุบมองเห็นเป็นรูปสามเหลี่ยม

เพศผู้ของหนอนม้วนใบข้าวจะมีขนาดเล็กกว่าเพศเมียเล็กน้อย ส่วนเพศเมียจะวางไข่เวลากลางคืนประมาณ 300 ฟองบนใบข้าว โดยวางขนานตามแนวเส้นกลางใบและสามารถมองเห็นด้วยตาเปล่า ลักษณะไข่เป็นรูปจานสีขาวขุ่น บางครั้งจะวางเป็นกลุ่ม ๆ ประมาณ 10-12 ฟอง หรือบางครั้งวางไข่เป็นฟองเดี่ยว ๆ ระยะไข่ใช้เวลา 4-6 วัน

หนอนที่ฟักจากไข่ใหม่ ๆ จะมีสีขาวใส หัวมีสีน้ำตาลอ่อน เมื่อโตเต็มที่จะมีสีเขียวแถบเหลือง หัวสีน้ำตาลเข้ม และจะเคลื่อนไหวอย่างรวดเร็วเมื่อถูกสัมผัส โดยหนอนส่วนใหญ่มี 5 ระยะ หนอนวัยที่ 5 จะเป็นวัยที่กินใบข้าวได้มากที่สุด ช่วงระยะการเป็นหนอนใช้เวลาประมาณ 15-17 วัน จากนั้นหนอนจะเข้าดักแด้ในใบข้าวที่ห่อตัว ระยะดักแด้จะใช้เวลาประมาณ 4-8 วัน ตัวเต็มวัยจะหลบซ่อนบนต้นข้าวและวัชพืชตระกูลหญ้าในเวลากลางวัน และจะบินหนีเมื่อถูกรบกวน

ต้นข้าวยอดเหี่ยว เกิดจากหนอนม้วนใบข้าว

การเข้าทำลายและการระบาด

ผีเสื้อหนอนห่อใบข้าวจะเคลื่อนย้ายเข้านาข้าวตั้งแต่ข้าวยังเล็กและวางไข่ที่ใบอ่อน โดยเฉพาะใบที่ 1-2 จากยอด เมื่อตัวหนอนฟักออกมาจะแทะผิวใบข้าวส่วนที่เป็นสีเขียว ทำให้เห็นเป็นแถบยาวสีขาว ส่งผลให้การสังเคราะห์แสงลดลง หนอนจะใช้ใยเหนียวที่สกัดจากปากดึงขอบใบข้าวทั้งสองด้านเข้าหากันเพี่อห่อหุ้มตัวหนอนไว้

หนอนห่อใบข้าวสามารถเข้าทำลายใบข้าวได้ทุกระยะการเจริญเติบโตของข้าว ถ้าหนอนมีปริมาณมากจะใช้ใบข้าวหลาย ๆ ใบมาห่อหุ้มและกัดกินอยู่ภายใน การระบาดของหนอนม้วนใบข้าวมักพบในนาเขตชลประทานและนาข้าวที่ใส่ปุ๋ยอัตราสูง โดยสามารถเพิ่มปริมาณได้ 2-3 รุ่นต่อฤดูปลูก

ปัญหาต้นข้าวยอดเหี่ยวและต้นข้าวหงอก

ปัญหาต้นข้าวยอดเหี่ยว (Dead Heart) เกิดจากหนอนม้วนใบข้าวเข้าทำลายใบธง หรือใบสุดท้ายของต้นข้าว ซึ่งปกติจะพบตัวหนอนเพียงตัวเดียวในใบห่อนั้น ในระยะข้าวออกรวงหนอนจะทำลายใบธงจนมีผลต่อผลผลิต เพราะทำให้ข้าวมีเมล็ดลีบ น้ำหนักลดลง

ในขณะที่ต้นข้าวหงอก (White Head) เกิดจากหนอนเข้าทำลายในระยะข้าวตั้งท้อง หรือหลังจากข้าวออกรวง จะทำให้เมล็ดข้าวลีบทั้งรวง หรือรวงข้าวมีสีขาวนั่นเอง

การป้องกันและการกำจัด

หนอนม้วนใบข้าว เป็นศัตรูตัวร้ายที่เกษตรกรผู้ปลูกข้าวต้องเผชิญอยู่เสมอ การระบาดของหนอนชนิดนี้สามารถทำความเสียหายต่อผลผลิตข้าวได้อย่างมาก ดังนั้น วิธีป้องกันหนอนม้วนใบข้าวและหาทางกำจัดจึงเป็นสิ่งสำคัญที่เกษตรกรต้องให้ความสำคัญ เพื่อลดความเสียหายที่เกิดขึ้นกับนาข้าว

ปลูกสลับพันธุ์กัน ในพื้นที่ที่มีการระบาดเป็นประจำควรปลูกข้าว 2 พันธุ์ขึ้นไป เพื่อลดความรุนแรงของการระบาด
กำจัดพืชอาศัยของหนอนม้วนใบข้าว เช่น หญ้าข้าวนก หญ้านกสีชมพู หญ้าปล้อง หญ้าไซ หญ้าชันกาด และข้าวป่า
หลีกเลี่ยงการใช้สารฆ่าแมลงชนิดเม็ด และสารกลุ่มไพรีทรอยด์สังเคราะห์หรือสารผสม ในข้าวอายุหลังหว่าน 40 วัน เพื่อไม่ให้ศัตรูตามธรรมชาติของหนอนม้วนใบข้าวถูกทำลาย จนทำให้เกิดการระบาดของหนอนห่อใบข้าวรุนแรงได้ในระยะข้าวตั้งท้อง-ออกรวง
ควบคุมการใช้ปุ๋ยไนโตรเจนและปุ๋ยยูเรียให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม เมื่อเริ่มมีการระบาดของหนอนห่อใบในแปลงข้าว ไม่ควรใช้ปุ๋ยไนโตรเจนเกิน 5 กิโลกรัมต่อไร่ หรือปุ๋ยยูเรียไม่เกิน 10 กิโลกรัมต่อไร่ โดยควรแบ่งใส่ปุ๋ยในช่วงข้าวกำลังเจริญเติบโตและลดปริมาณปุ๋ยที่ใส่ ให้ใช้ปุ๋ยสูตร 16-20-0 ใส่ไม่เกิน 30 กิโลกรัมต่อไร่
ใช้ ชีวภัณฑ์ บิว-เวอร์ ที่ผลิตจากเชื้อรา Beauveria Bassiana (บูเวเรีย บัสเซียน่า) ในการควบคุมแมลงศัตรูพืชในนาข้าว โดยมีอัตราการใช้ดังนี้

อัตรา 100 กรัม ต่อน้ำ 20 ลิตร โดยผสมสารจับใบให้เข้ากับน้ำก่อนใส่เชื้อ จากนั้นคนให้เข้ากัน
ฉีดพ่นให้ทั่วทั้งต้นพืช โดยควรพ่นในเวลาเย็นเมื่ออากาศไม่ร้อนจัด และปรับความชื้นในแปลงให้เหมาะสมต่อการอยู่ของเชื้อรา (ความชื้นสัมพัทธ์ 50-80%)
ควรฉีดให้สัมผัสกับตัวแมลงโดยตรง และฉีดพ่นซ้ำทุก ๆ 3-5 วัน เพื่อประสิทธิภาพที่ดี

ชีวภัณฑ์ บิว-เวอร์ เชื้อรา Beauveria Bassiana กำจัดแมลงศัตรูพืชได้อย่างปลอดภัย

จบปัญหาหนอนม้วนใบข้าว ด้วยการใช้ชีวภัณฑ์ บิว-เวอร์ ที่ผลิตจากเชื้อรา Beauveria Bassiana (บูเวเรีย บัสเซียน่า) ที่สามารถสร้างความเป็นพิษในทุกระยะของแมลง สารพิษจาก B. bassiana จะออกฤทธิ์ทำลายเซลล์ที่มีค่า pH ต่ำ ที่ส่วนใหญ่จะอยู่ในกระเพาะของแมลง ทำให้แมลงที่กินเข้าไปตายภายใน 1-2 วัน มีประสิทธิภาพกำจัดศัตรูพืชในนาข้าวหลายชนิด เช่น หนอนม้วนใบข้าว หนอนกอข้าว แมลงหวี่ขาว เพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล เพลี้ยแป้ง เพลี้ยหอย เพลี้ยอ่อน หนอนกระทู้ผัก